Afyon İş Hukuku

Dostluk (Özet) : Dostluk, her şeyden önce bir düzen demektir. Fakat hukukun öngördüğü düzen, fiilen gerçekleabat bir düzen değildir. Dostluk, topluluk süresince insanların nitekim ne davrandıklarını değil, ne davranmaları gerektiğini gösterir. Dostluk, namına uyulmak ve uygulanmak muhtevain vardır. Adalet kıymeti zımnında, insanlar arası ilişkileri bir düzene bırakmak, sosyal ömürın gerçekleşmesini sahip olmak ister. İnsanlara, “Bana uy; Beni gerçekleştir” buyruğu ile seslenir. Dostluk düzeni, doğduğu andan itibaren kişinin mukabilsına akseptans edilmesi ve uyulması gereken, mutlak düz kurallar olarak çıkar. İnsan, özgür bir varlıktır ve iradesini hukukun buyrukları doğrultusunda kullanabileceği gibi, onlara aykırı bir yönde de kullanabilir. Bu nedenle topluluk süresince insanların tasarruf ve davranışlarının hukuk kurallarına uymaması, her hin mümkündür. “İşte hukuk, adam davranışlarını değerlendiren, çıkar çatışmalarına çözüm getiren kurallardan, normlardan meydana gelen bir yol, bir bütündür.” İnsan-adam, adam-natür ilişkilerinin insanlığın şerik çıkarı ve huzuru muhtevain evrensel ilkelerle güvence şeşna hileınmasıdır. Dostluk, insanlık seviyesi muhtevain göstergedir. Hukukun temeli, kaynağı üzerine birşunca kuruntu ortaya atıktır. Bunlar kaynağı: tanrı, derslik çıkarları, topluluk sözleşmesi, natür ve insanlar olarak tamlayan içtihatlerdir. Dostluk Nedir Dostluk, toplumun genel menfaatini yahut fertlerin ve toplumun şerik iyiliğini sahip olmak maksadıyla konulan ve bütün gücüyle desteklenen kaide, doğruluk ve kanunların hepsidür. Elan yaygın bir tanılamamıyla hukuk, adalete yönelmiş sosyal evetşyalnız düzenidir. Dostluk Sözcük Mazmunı Dostluk kelimesi Arapça “doğruluk” kökünden hasılat ve doğruluk kelimesinin çoğyüce olarak bilinmektedir (galat-ı meşhur). Gündüz feneriçda “doğruluk” kelimesinin çoğyüce “beddua’kak”tır. Türk Gönül Kurumu’na bakarak hukuk kelimesi, “Toplumu düzenleyen ve devletin yapmış oldurım gücünü belirleyen yasaların hepsidür”. Bunun dışında hukukun “haklar” valörı da vardır. Mecazi anlamda ise, ahbaplık, dostluk valörında da kullanılır. Fen Mazmunı Dostluk dönemden döneme değişmiş olduğu muhtevain hala doyurucu bir tanılamam gestaltlamamıştır. Kant “Dostlukçular hala hukukun tanılamamını aramaktadırlar” der. Hasetmüzde en çok akseptans edilen tanılamamı ise: “Belirli bir zamanda muayyen bir toplumdaki ilişkileri düzenleyen ve uyulması talih zoruna (müeyyide) bağlanmış kurallar hepsidür.” Bilimsel bir disiplin olarak hukuk, kendi süresince asıl olarak ikiye ayrılır. Genel olarak hukukun eşhas arası ilişkileri bap düz kısmına Özel Dostluk, eşhas ile talih yahut devleti oluşturan kurumlar arası ilişkileri düzenleyen kısmına ise Halk Hukuku adı verilir. Bu kocaoğlanrım roma hukukundan kalma bir ayrımdır (ius privatum-ius publicum). çağdaş Dostluk, Kâr Hukuku ve Devletler Özel Hukuku özel hukukun, buna karşılık Kanunuesasi Hukuku, Ukubet Hukuku ve İdare Hukuku bütün hukukunun temellıca alt dallarıdır. Dostluk Kuralları ve Özellikleri Hukuku gayrı toplumu düzenleyici kurallar olan örf ve adetler, gelenekler ve dinlerden kocaoğlanran özellik talih tarafından güvenceye hileınmış ve cebri yapmış oldurımlara iye olmasıdır. Dostluk kuralları adam davranışlarını düzenler ve bulunduğu toplumun ölçü kazalarını taşır. Soyutluk ve genellik özelliği sayesinde kabil nitelikteki parçalanmamış durumlarda uygulanması katkısızlanır. Yapmış oldurım (Müeyyide) Dostluk düzında yapmış oldurım bütün gücü ile uygulanır. Hukuka uymayı zorlama, uymayanları cezalandırma ve uyulmadığı durumlardaki zararları en aza indirmek muhtevain kullanılır. Dostluk düzenini katkısızlamayı ve korumayı yalnızçlayan yapmış oldurımlar gene hukuk düzeninin öngördüğü şekilde namına getirilir. Maddi ve içsel yapmış oldurımlar olarak ikiye ayrılır. Maddi yapmış oldurımlar hukuka aykırı durumlarda uygulanırken içsel yapmış oldurımlar bu durumları hapsetmek muhtevain kullanılır. Ukubet hukukunda ölüm, cezaevi ve tıngır cezaları; esas hukukunda siyasetten men, kelepir metres; vergi hukukunda vergi ve gizliceçılık cezaları gibi ayrı ayrı hukuk dallarında ayrı ayrı yapmış oldurımlar vardır. Hukukun Dayanağı Hukukun dayanağı ile dayalı çeşitli dönemlerde kuramlar üretilmiştir. Bunları sıralamamız gerekirse; şuuri bir irade olarak gkalıntı kuramlar, irade dışı olarak gkalıntı kuramlar ve pozitivist kuramlar. Bu kuramların bazılar felsefik değil ortaya konduğu devrin sorunlarını çözmek yahut siyasi içtihatleri hukuk biliminde dile getirme ihtiyacından ortaya çıkmıştır. İdesi ve ideali türe olan hukuk, genel olarak şu şekilde tanılamamlanabilir: “Dostluk, adalete yönelmiş sosyal bir evetşyalnız düzenidir.” Bu tanılamamdan, hukukun üç ayrı fonksiyonu namına getirdiğini görmekteyiz. Bu fonksiyonlar düzen, kullanışlı yarar ve adalettir. Hukukun Toplumdaki Fonksiyonları 1. Düzen Fonksiyonu Hukukun bu fonksiyonu ile anlatılmak maksut, hukukun sosyal ömürı düzenleyip insanların amerikan barış ve güvenlik süresince bir arada evetşamalarını katkısızlamaktır. 2. Pratik Yarar (Toplumsal İhtiyaçların Hakkındalanması) Hukukun kullanışlı amacını, sosyal gerçeklik belirler. Dostluk bu fonksiyonu ile topluluk süresince canlı insanların, birbirleri ile oluşturmak zorunda oldukları ilişkilerini ve biyolojik, ruh bilimsel bir varlık olarak insanın gestaltsından kaynaklanan gereksinimlerinı mukabillamaya çhileışır. Dostluk bu fonksiyonu ile mevlit, evlenme, ölüm vb. önemli biyolojik vakaları da çeşitli hükümlerle düzenler. Hiçbir hukuk düzeni ömürın asıl gerçeklerini görmezden gelemez. Dostluk düzeni, insanın saf gestaltsına ve bundan müterakki gelen gereksinimlerine usturuplu edinmek zorundadır. Dostluk önemli ölçüde, iktisadi gerçeklere de bağlıdır; iktisadi yoksulluklara uymalı ve onları mukabillamalıdır. 3. Adalet Dostluk bu fonksiyonu ile muayyen bir tertip şeşna aldığı toplumsal ihtiyaçları, özü salt bir muadele düşüncesi olan türe ölçüsüne vurarak doğruluk kimliğini kazanır. Hukukun idesi ve ideali adalettir. En endamsız tanılamamıyla türe, “bir muadele düşüncesi”dir. “Adalet, nesnel (objektif) ve öznel (sübjektif) edinmek üzere dü ayrı ayrı anlamda kullanılır. Adalet esasta ahlâki bir kavramdır; Bu kapsamda, yiğitlik, fazilet valörında şahsi bir özelliği deyimler. Insan her hin haklı olana yönelir, herkese kendine düşeni yöneltmek yolunda sakır sakır ve değkonumez bir çaba gösterir. İşte bu tasarruf ve çabayı gösteren türe, özne (süje) ile dayalı oluşundan ötürü öznel (sübjektif) türe olarak nitelenir. Bir yiğitlik olan öznel adaletin dışında ve ondan önce nesnel (objektif) bir türe fehvaı vardır. Nesnel türe, kişinin bir özelliğini değil, kişilerin müşahhas durumlarda gerçekleştireceği ilgi biçiminin bir özelliğini deyimler. İşte hukuk düzında hukuki ölçü olarak lafız konusu olan türe de, bu nesnel anlamda adalettir. Çünkü hukuk, insanlar arası ilişkileri biçimlendiren, onlara görünür ve vergilanabilir bir düzen veren, bu amaca yönelen normlar hepsidür.” Cemiyet muhtevaindeki davranış ve ilişkilerin değerlendirilmelerini muhtevaermiş kurallar parçalanmamışü olarak hukuk, bu değerlendirmelerde türe ölçüsünü kullandığı ve içmek durumunda bulunmuş olduğuna bakarak, adaletin böylecene, hukukun da bir değerlendirilme ölçüsü olacağı doğaldır. Dostluk normlarında türe acaba ne ölçüde yansıtılmıştır ? Mevcut hukuk ne denli adaletlidir ? İşte burada yasa üstü türe fehvaı ortaya çıkmaktadır. Bu, bütün hukuk sistemine ve sistemlerine hükümran mevcut, nesnel ve salt bir ölçü niteliğindeki adalettir. Dostluk bir topluluk düzenini muhtevaerir. Hukukun varlık nedeni de adalettir; ister mevcut düzeni sahiplenmek, gerekse onu değkonutirmeyi meşrulaştırmak muhtevain her hin adalete temelvurulur. Nesnel ve yasa üstü türe hukukta mukabilmıza kurulu hukuk düzenlerinin asli örneği, olması gereken hukuk valörında hukuk idesi olarak çıkar. Bu niteliği ile türe, mevcut hukuk düzenlerinin namına usturuplu olup olmadığı açısından bir ölçü ve istimara ölçüsü olur. Yeniden bu özelliği ile türe, aynı zamanda hukukun idealidir. Hukukun gerçekleştirmek amacını güttüğü şey adalettir. Birbirleri ile pozitif ve aksi mukabillıklı ilişkilerde mevcut bu üç fonksiyon balans süresince olduklarında, adil bir hukuk düzeninin gerçekleşmesi katkısızlanır. Düzgülü olarak bütün hukuk normları bu üç fonksiyonu da kapsar. Sonuç olarak hukuk, hem adaleti gerçekleştirecek, hem sosyal evetşyalnız uyacak, hem de bu sosyal ömürın amerikan barış süresince sürebilmesi muhtevain bir düzen görünümünü katkısızlamaya çhileışacaktır.

afyon iş hukuku